2024ko azaroan, Europar Batasuneko Aldizkari Ofizialean (EBAO) diseinuei buruzko funtsezko bi arau argitaratu ziren. Alde batetik, 2024ko urriaren 22ko 2024/2822 (EB) Erregelamendua, diseinu komunitarioei buruzko 6/2002 Kontseiluko Erregelamendua (KE) aldatzen duena. Bestalde, 2024ko urriaren 23ko 2024/2823 (EB) Direktiba, diseinuen babes juridikoari buruzkoa (bertsio bat egina).
Bi arau horiek Europako erakundeek 2020tik lan egin duten diseinuen babesa arautzen duen araudia erreformatzeko prozesuaren emaitza dira, araudia modernizatzeko eta diseinuen irisgarritasuna, eraginkortasuna eta eskuragarritasuna hobetzeko.
Diseinuei buruzko bi arau garrantzitsu horiek data hauetan jarriko dira indarrean:
- 2025 eta 2026 artean Erregelamendua indarrean jarriko da, eta haren xedapenak bi fasetan indarrean jartzea aurreikusten da.
- EBeko estatuetan Direktibaren transposizioa 2027an izango dela aurreikusten da.
Erregelamenduan jasotzen diren aldaketak bi fasetan aplikatuko dira: 2025eko maiatzaren 1ean (I. fasea) eta 2026ko uztailean (II. fasea).
Jarraian, 2025eko maiatzaren 1etik aurrera aplikatuko diren I. faseko aldaketa batzuk adierazten dira:
- TERMINOLOGIA: Diseinu komunitario terminoa Europar Batasuneko diseinu (EBeko diseinu edo EBD) bihurtzen da, dagoeneko egina dagoen marken arlo juridikoko erreformarekin harmonizatuz.
- DEFINIZIOAK: araudia mundu digitalera egokitzen da, «diseinu» definizioa zabalduz animazioak (mugimendua edo trantsizioa barne) sartzeko eta «produktu» definizioa zabalduz produktu fisikoak eta baita produktu ez-fisikoak ere sartzeko.
- XEDEA ETA IRISMENA: Diseinu batek ematen dituen eskubideak zabaldu egiten dira 3D inpresioa sartzeko: orain, hirugarren batek diseinua erregistratzen duen edozein software-euskarri sortzea, kopiatzea eta banatzea ekiditeko aukera sartzen da.
- ERREGISTRATUTAKO DISEINU OHARRA: Diseinuen titularrek, edo hauen baimenarekin hirugarrenek, beren produktu, publizitate edo enbalajeetan diseinuaren adierazpen bat erakutsi ahal izango dute, produktua diseinuaren erregistroaren bidez babestuta dagoela adierazteko adierazpena borobil batean sartutako «D» letra izango da.
- ORDEZKO PIEZAK: Erregelamenduan “Konponketa-klausula” sartzen da, zortzi urteko trantsizio-aldiarekin, produktu konplexuen konponketan erabilitako ordezko piezak diseinuaren babesetik kanpo uzten direla argitzeko. Salbuespen hori produktu konplexuak jatorrizko itxura berreskuratzeko soilik aplikatzen da, betiere ordezko piezaren itxurak derrigorrez jatorrizko piezarekin bat etorri beharko du.
- ERREGISTRO-ESKAERAREN AZTERKETA:
- Aurkezpen zentralizatua: eskaera guztiak zuzenean EUIPOren aurrean aurkeztu beharko dira, aurrerantzean ezin izango dira bulego nazionalen bitartez aurkeztu.
- Aurkezpen data bat ezartzeko eskaera tasa ordaintzea betekizun bihurtu da. Eskatzaileek ziurtatu behar dute aurkezten direnetik hilabeteko epean ordaintzen direla tasak.
- Diseinu eskaera anitzetan, kendu egiten da «klase-unitate» betekizuna. Honek, eskaera bakarrean diseinu-aniztasun handiagoa sartzeko aukera emango du, baina eskaera bakoitzeko gehienez 50 diseinu onartuko dira.
- BERRITZEA: Oinarrizko berritze-epea erregistroaren amaiera-datan amaitzen den sei hilabeteko epea izango da orain (eta ez babesa amaitzen den hileko azken eguna).
- TASAK: Erregistro eta argitalpen tasak eskaera tasa bakar batean bateratzen dira, eta eskaera anitzetarako, diseinu gehigarri bakoitzeko tasa finko bat sartzen da.
Erregelamenduaren II. fasean honako gai hauek arautu eta indarrean sartuko dira:
- Fast Track baliogabetze-prozedura
- Zuzenketak eta aldaketak
- Bulego elektronikoa
- Diseinuen irudikapena: Bideo-fitxategiak onartuko dira? Diseinu bat irudikatzeko 3D teknologiak erabili ahal izango dira?
Beraz, diseinuetan Europa mailan aldaketa garrantzitsuak datoz. GALBAIANen gogoan ditugu hauek izan ditzaketen ondorio praktikoak, eta prest gaude diseinuen arloan kalitatezko zerbitzua eskaintzen jarraitzeko.
Informazio gehiago: https://www.euipo.europa.eu/en/designs/design-reform-hub
